{
    "title": "Dürtü Kontrol Bozuklukları",
    "image": "https://www.psiko.gen.tr/images/durtu-kontrol-bozukluklari.jpg",
    "date": "20.01.2024 20:01:09",
    "author": "Ahmet BOZBIYIK",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Dürtü Kontrol Bozuklukları,</b> İnsanların yaptıkları her hareketi doğru bir şekilde yönlendiren güçler dürtülerdir. İnsanların hayatını devam ettirebilmek için gerekli olan uyumak, cinsellik ve yemek yemek gibi dürtüleri doyurulamadığı zaman kişide bir huzursuzluk meydana getirir. Dürtü kişinin günlük hayatta yapmış olduğu işlerden keyif almak ister ve çoğunlukla insanları eyleme geçiren dürtülerdir. Örneğin uykumuz geldiğinde yatağa yatmak gibi eylemler dürtüler sayesinde gerçekleşir. Ancak bazen dürtüleri doyurma durumumuz mümkün olmayabilir. Bu durumda kişinin yapmak istediği düşünceleri daha sonra yapmasını gerektirir.</div><div><br></div><div>Kişinin dürtülerini daha sonraki zamana ertelemesi kişiyi kendisine hâkim olabilen bir birey ve stresle başa çıkabilen bir insan haline getirir. Kişinin gücünü kaybetmesi sabrının tükenmesi durumunda dürtüler kontrol altına alınamaz hale gelir ve bu duruma dürtü kontrol bozukluğu denir. Kişinin aklına ne eserse öyle davranması, hiçbir kurala riayet etmemesi durumunda ortaya çıkan dürtü kontrol bozuklukları kişinin hayatında herhangi bir yaşta başlayabilir. Ancak en çok gençlerde görülür. Dürtü kontrol bozukluğu genellikle sinirli ve saldırgan tavırların ve telefon ile bilgisayara olan bağımlılıkları ile dikkat çekerler. Bu rahatsızlığı yaşayan kişiler öfke nöbetlerine girip çevresindekilere ve eşyalara zarar vererek dürtülerini kontrol edemeyecek hale gelirler. Bu durumlarda bu hastalığın kesinlikle tedavi edilmesi gerekir. Çocukluk dönemlerinde birtakım şiddetlere maruz kalmış ve bazı travmalar yaşamış kişilerin bu hastalığa yakalanma olasılığı oldukça yüksektir. Dürtü kontrol bozukluğu yaşayan kişiler yaptıkları davranışlarının kendilerini ve çevresindekilere zarar vereceğini bildikleri halde dürtülerine engel olamayıp davranışlarına karşı koyamazlar.</div><div><br></div><div><b>Dürtü kontrol bozuklukları olan kişiler</b></div><div><ul><li>Eylemi gerçekleştirirken rahatlama ve büyük bir haz duyarlar</li><li>Yapacakları eylem daha önceden planlı veya plansız anlık yapılmış olabilir</li><li>Yaptıkları eylemden sonra bazen kendini suçlu hissedebilir bazen de umursamayabilirler.</li></ul>Bir şeyler çalma hastalığı, yangın çıkarma, kumar bağımlılığı, yalan söyleme, saç koparma gibi dürtü kontrol bozuklukları çeşitleri vardır.</div><div><br></div><div><b>Kleptomani: (Çalma hastalığı)</b></div><div><br></div><div>Bu rahatsızlığı yaşayan kişiler hiç ihtiyaçları olmadığı halde hiçbir maddi değeri olmayan şeyleri çalma isteğine karşı koyamayarak eylemlerini gerçekleştirirler. Bu hastalığı yaşayan kişiler herhangi bir nesneyi çaldıklarında hissettikleri gerginlik kişinin rahatlamasını sağlar. Bu dürtü bozukluğu genellikle ilgi eksikliği yaşayan ve hiç kimse tarafından sevilmediğini düşünen kadınlarda görülür. Kleptomani sorunu yaşayan hastalar doktorların önerdiği ilaç tedavileri ile ve psikoterapi yöntemleri ile tedavi edilebilir.</div><div><br></div><div><b>Piromani: (Yangın çıkarma)</b></div><div><br></div><div>Piromani hastalığı olan kişiler birkaç defa isteyerek yangın çıkarma eyleminde bulunabilirler. Bu dürtü kontrol bozukluğunu yaşayan kişiler çıkaracakları yangını planlarken oldukça gerginlik yaşarlar. Bu kişilerin yangın ve ateşe büyük merakları ve ilgileri vardır. Eylemi gerçekleştirdikten sonra büyük bir haz duyar ve rahatlama yaşarlar. Bu hastalık çoğunlukla çocukluk yaşlarında başlar ve daha çok erkeklerde görülür. Bu hastalığı yaşayan kişiler sadistlik güdülerini sahiptir. Piromani hastalığının tedavisinde bilişsel davranışçı psikoterapi yöntemleri uygulanır.</div><div><br></div><div><b>Patolojik kumar: (Kumar bağımlılığı)</b></div><div><br></div><div>Patolojik kumar kişide devamlı olarak kumar oynama isteğinin görülmesidir. Bu dürtü kontrol bozukluğunu yaşayan kişilerin amaçları kumar oynayarak büyük paralar kazanmaktır. Günlük hayatta yaşadığı streslerden ve sorunlardan uzaklaşmak için kendilerini kumara verirler ve kumar bağımlılığı olan kişiler ailesine ve çevresindeki insanların sürekli olarak yalan söyleyip kumarda kaybettiği paraları herkesten gizlerler. Patolojik kumar bağımlılığı olanlar kumar oynarken yüksek oranda paralar kazanabilmek için hile ve düzenbazlık yapabilirler. Bu eğilimi gösteren kişilerin arkadaşları ile olan ilişkileri zedelenir ve bu nedenle kolay arkadaş edinemezler. Kumar bağımlılığı genellikle erkeklerde görülür. Çocukluk yıllarında sürekli kumar oynanan yerlerde bulunma, aniden bir yakınını kaybetme, aşırı otoriter ya da çok serbest bir ailede yetişme gibi durumlar bu hastalığın sebepleri arasında sayılabilir. K Kumar bağımlılığının tedavisi, kişiyi bulundukları ortamlardan uzaklaştırmak için yapılan iç görü yönelimli psikoterapi yöntemleri ve ilaç tedavisi ile yapılabilir.</div><div><br></div><div><b>Saç koparma hastalığı: (Trikotillomani)</b></div><div><br></div><div>Bu tür dürtü bozukluğu yaşayan kişilerin belirgin olarak saçları azalır. Bu hastalar saçlarını yolarlar ve bu durumdan büyük bir haz alarak rahatlama yaşarlar. Saç koparma hastalığı olan kişiler saçları ile kaş, kirpik ve sakallarını da koparma eylemlerinde bulunabilirler. Yaşadıkları strese bağlı olarak koparma eylemleri artabilir. Kızlarda daha çok görülen bu hastalık genellikle çocukluk dönemlerinde başlar. Çocukluk yıllarında başlayan bu hastalığa tırnak yeme, sorunlu arkadaşlıklar ve mastürbasyon gibi durumlarda eşlik edebilir. Bu dürtü kontrol bozukluğuna çocukluk yıllarında aniden bir yakınını kaybetmek, sorunlu ebebeyn ilişkileri, yeni doğan kardeşi kabullenememek ve kişinin okulda yaşadığı sorunlar sebep olabilir. Saç koparma dürtü kontrol bozukluğunun tedavisinde doktorun önereceği ilaçlar ve psikoterapi yöntemleri uygulanır.</div>"
        }
    ]
}