{ "title": "Dürtüsellik", "image": "https://www.psiko.gen.tr/images/durtusellik.jpg", "date": "21.01.2024 12:39:52", "author": "Meftune Akpolat", "article": [ { "article": "
Dürtüsellik, kişinin isteklerini erteleme, davranışlarını planlama ya da kendini frenleme gibi konularda yaşadığı zorluk olarak tanımlanabilir. Dürtüsel kişiler attığı adımları, gerçekleştirdiği davranışları genellikle planlamadan, düşünmeden gerçekleştirir, bu konularda oldukça sabırsız davranarak büyük riskler alabilir. Çevre tarafından bu kişilerde dikkat eksikliği ve davranış bozukluğu olduğu gözlemlenir. Kişi herhangi bir sıraya girdiğinde sırasını beklemekte zorlanır, başkalarının konuşmalarını keser, herhangi bir oyun oynanırken oyunu bozarak araya girer, soruları sonuna kadar dinlemeden cevap verebilir. Bu tarz davranışlar kişinin yaşam düzeyini etkiliyor ise dürtüsellik söz konusu olabilir. Dürtüselliğe, depresyon, öğrenme zorluğu, karşı gelme bozukluğu, davranış bozukluğu gibi şikâyetlerde eşlik edebilir. Dürtüsellik kadınlara oranla erkeklerde üç kat daha fazla görülen bir sorundur.

Dürtüsellik için kimler risk altında?

Dürtüsellik sorunu yetişkinlere nazaran çocuklarda daha fazla görülür. Bu soruna maruz kalan çocuklar yöneltilen sorulara esnek bir şekilde yanıt veremez ve dolayısı ile olayları sağlıklı bir şekilde algılayarak değerlendiremez. Karşı karşıya kaldığı sorunları çözmekte güçlük yaşar. Çocuk okulda sırasını beklemeden ya da parmak kaldırmadan öğretmenin yönelttiği soruya cevap verebilir. Ayrıca oyunlarda araya girmek, yerinde oturamamak, başkalarının konuşmalarını kesmek gibi davranış bozuklukları sergiler. Karşıdaki kişi çocuğa bu tür davranışları neden yaptığını sorduğunda, çocuk engel olamadığını açıklar. Kişi kendini kontrol etmek için çabalasa da bunu beceremez, çevrede kontrolsüz bir görünüm yaratır. Bu tür davranışlardan dolayı çocuklar derslerinde başarısız olurlar.

Dürtüsellik belirtileri nelerdir?
Dürtüsellik nedenler?

Dürtüsellik sorunu, beynin ön tarafındaki bölge ile alakalı olarak beynin yapısında normalden az kanlanma olması ve şeker kullanımı, aile içinde dürtüsellik sorunun olması, alkolizm, davranış bozukluğu, depresyon gibi sıkıntılar nedeniyle oluşabilir. Dürtüsellik probleminde temel bir etken haricinde sorunu tetikleyen şikâyetlerin var olması nedendir. Aile içi geçimsizlik, duygusal yoksunluk gibi durumlar dürtüselliği tetikleyebilir.

Dürtüsellik tanısı ve tedavisi nasıl yapılır?

Dürtüsellik tanısı klinik görüşme ile konulabilir. Tanıyı desteklemek amacıyla bazı testlerden yardım alınsa da en değerli test klinik görüşmedir. Dürtüsellik tanısı için MR, EEG gibi tetkikler çok özel durumlarda uygulanır. Aksi halde bu tür tetkiklerin gerekliliği söz konusu değildir.

Dürtüsellik tanısı konduktan sonra, psikopedagoji, medikal tedavi ve nöropsikoloji yöntemlerinden yararlanılır. Dürtüsellik sorunu olan çocuklarda psikiyatrik ve nörolojik muayene ve testler uygulanarak tedavi planlanır. Tedavide anne ve baba eğitimi, öğretmen eğitimi, özel eğitim gibi çalışmalar gerçekleştirilir. Bu çalışmalar tedaviyi desteklemek için önemlidir. Tedavide amaç bireyin toplum ile sağlıklı ilişkiler kurabilmesini sağlamaktır. Özel eğitimler haricinde dürtüsellik rahatsızlığında ilaç tedavisi uzun yıllardır kullanılmakta ve oldukça başarılı sonuçlar alınmaktadır. İlaç tedavisinde başarı çocuğun yaşı, ailenin tedaviye uyumu, çocuğun zekâ düzeyi gibi faktörlere göre değişiklik göstermektedir. Stimülanlar dürtüsellik tedavisinde güvenilir oldukları için ve çocuk üzerinde herhangi bir bağımlılık yaratmadıkları için tercih edilir. Ailenin ilaç kullanımı ile alakalı yanlış bilgisi genellikle ilaç tedavisinin reddedilmesine neden olmaktadır. Oysaki ilaç tedavisinin reddedilmesi tedavinin gecikmesine ve geri dönüşü olmayan sorunların ortaya çıkmasına neden olabilir.

" } ] }