{ "title": "Şizofreni Nedir", "image": "https://www.psiko.gen.tr/images/sizofreni-nedir(1).jpg", "date": "23.01.2024 06:56:39", "author": "ümit kadak", "article": [ { "article": "Şizofreni Nedir, Şizofreni; Bireyin, hareketlerini, düşüncesini ifade biçimini, gerçeği algılamasını çarpıtan ve bireyin diğerleriyle ikili ilişkilerini bozan ciddi zihinsel rahatsızlıktır. Şizofreni hastalarının geneli toplumda, okulda, işte ve ilişkilerinde sorun yaşarlar. Şizofreni ömür boyu süren bir rahatsızlıktır, doğru tedaviyle kontrol altına alınabilmektedir. Yaygın olan inanışın aksine şizofreni bölünmüş kişilik değildir. Şizofreni bireyin neyin gerçek neyin hayal olduğunu çözemediği bir zihinsel hastalık olup, çeşitli sebeplerle kişiliğin bütünlük ve uyum gücünü geniş ölçüde yıkan ruhsal bozukluk, bir psikozdur. Ara sıra psikolojik rahatsızlığı olanlar gerçekle olan ilişkilerini kaybederler. Dünya kafa karıştırıcı görüntüler, düşünceler ve sesler karmaşası gibi görülmekte sanki. Şizofrenlerin davranışları çok garip hatta şok edici olmaktadır. Şizofreni hastaları gerçekle ilişkilerini kaybettiklerinde oluşan ani kişilik ve davranış değişikliklerine psikotik epizod adı verilir. Şizofreninin nöbeti kişiden kişiye farklılık gösterebilir. Hastaların bazıları hayatlarında tek ruhsa kriz nöbeti yaşarken diğerleri birkaç tane ruhsal kriz nöbeti geçirebilmektedir. Bu ruhsal kriz nöbetleri arasındaysa normal bir yaşam sürerler. Şizofreni belirtileri relaps ve remisyon olarak bilinen çevrimler esnasında kötüleşebilir ve azalabilir.

Bu hastalığın daha iyi anlaşılması için türlerinin de bilinmesi lazım. Bunlar 5 sınıfa ayrılmakta ve değerlendirilmekte.

Ayrışmamış Şizofreni; Bireyin semptomları paranoid, hebefrenik, katatonik şizofreniye uymadığından bu tanı konur.

Paranoid Şizofreni; bu türün hastaları zulüm gördüklerini ya da birileri tarafından cezalandırıldıkları ile ilgili yanlış sanrılara sahiptirler Fakat düşünceleri, konuşmaları, hissi duyguları oldukça normaldir.

Hebefrenik Şizofreni; bu sınıftaki hastaların tutarsız ve zihinleri karışıktır, konuşmalarından hiçbir şey anlaşılmaz. Dışarıdan bakıldığında davranışları uygunsuz, duygusuz ve yüzeyseldir hatta çocuksu ve şapşalca görülebilir. Günlük yaşantılarında sıkıntılı dırlar yemek yapma veya duş alma becerilerini bozan düzensiz davranışlar sergilerler.

Katatonik Şizofreni; Rahatsızlığın en göze çarpanı fizikseldir. Katatonik şizofreni hastaları genelde hareketsiz ve etrafındaki dünyaya karşı reaksiyon veremezler. Genellikle çok katı ve sert olurlar ve hareket etmeye isteksizlerdir. Zaman zaman yüzlerini buruşturmak veya biçimsiz duruşlar yapmak gibi garip hareketlerde bulunurlar ya da başkasının söylediği bir kelimeyi veya cümleyi tekrar edebilirler. Yetersiz beslenme, bitkinlik ve kendilerini zarar verme riskleri çok yüksek olmaktadır.

Rezidüel (Kalıntı) Şizofreni; bu türde şizofreni hastalık belirtileri şiddeti azalmıştır. Halüsinasyonlar, delüzyonlar veya diğer hastalık belirtileri hala vardır, fakat şizofreni hastalığı tanısı konduğu zamanki kadar şiddetli değildir.

Şizofreni Belirtileri; Şizofreni hastalığının beceri ve kişilik değişikliklerini içeren birçok belirtileri vardır ve değişik zamanlarda farklı davranışlar sergileyebilir. Rahatsızlık kendini ilk kez gösterdiğinde hastalık belirtileri genellikle ani ve şiddetlidir. En uygun şizofreni belirtileri üç sınıfta toplanabilir. Bunlar pozitif belirtiler, dezorganize belirtileri ve negatif belirtiler olarak adlandırılır.

Pozitif Belirtileri Nelerdir?

Burada pozitif iyi anlamda kullanılmaz sadece şizofreni rahatsızlığı bulunmayan bireylerde görülmeyen belirgin belirtiler anlamında kullanılır bu belirtiler bazen psikot hastalık belirtileri de denir, bunlar delüzyon ve halüsinasyonlardır.

Delüzyon; Gerçeğe dayanamayan, gerçeğe dayalı bilgilerle izah edilse bile kişinin vazgeçmeye kabul etmediği garip inançlardır.

Halüsinasyon; Gerçekte olmayan şeyleri görmek, ağızda tuhaf tat hissi alması, garip sesler duymak, garip kokular duymak ve bedenine dokunan olmasa da teması hissi gibi gerçek dışı şeyler algılarlar.

Dezorganize Belirtileri; bu hastalığın belirtileri bireyin net olarak düşünme ve doğru tepki verme becerisinin olmamasını kapsar.

Negatif Belirtileri; Negatif kelimesi Şizofreni hastalarındaki belirti normal davranışların eksikliğini yansıtır.

Tedavide kullanılan Yöntemler

İlaç Tedavisi; Tedavide kullanılan ilaçlara antipsikotikler olarak adlandırılır. Bu ilaçlar kesin çözüm değildir, hastalığı ortadan kaldırmaz. Ama delüzyonlar, halüsinasyonlar ve düşünme problemleri gibi hastalık belirtilerini hafifletmeye yardımcı olur.

Psikososyal Terapi; İlaçlar ne kadar hastalığı hafifletse de çeşitli psikososyal tedaviler ve rahatsızlıkla alakalı davranışsal, sosyal, mesleki ve psikolojik sorunlarda faydalı olabilmektedir. Terapi yoluyla rahatsızlık belirtilerini kontrol etmeyi, erken uyarı belirtilerini fark etmeyi ve iyileşme eğilimi gösteren rahatsızlıkların tekrar şiddetlenmesini önleyici bir plan yapmayı öğretebilir.
" } ] }