Atipik Otizm, sosyal iletişim de bulunamama, etkileşime geçememe, uygun davranışların uygulanmasında gecikme, dilin kullanıma açılımı gibi yapılması gereken davranışlarda gecikme ve sapmaların yaşanmasına atipik otizm denilmektedir. Yaygın gelişimsel bozukluk yaşayan çocuklar belli bir teşhis konulamadığı, fakat çocuk pek çok alanda gelişim bozukluğu gösterdiği takdirde söz konusu olan rahatsızlık türüdür. PDD-NOS olarak isimlendirilmektedir.
Atipik otizm de çocuk tam olarak tanısal ölçüleri karşılayamayabilir, bu rahatsızlıkta çocuk ayrıca otistik rahatsızlığının belirtilerinide gösterebilir.
Atipik Otizmin belirtileri
- Bu rahatsızlığı taşıyan kişilerde genellikle beslenme sorunları yaşanmaktadır.
- Çocuklar da anne baba ve çevreye yeterince ilgi duymama
- Bebeklik dönemlerinde yaşanan bu hastalıkta, bebekte olması gereken gülümseme yada el kol koordinasyonunu görülmeyebilir.
- İletişimde kullanılan yüz mimiklerini kullanamama yada yapılan yüz ifadeleri anlayamama
- Göz temasının çok zayıf olması yada tamamen kurulamaması
- Sosyal etkileşimde bulunurken çevresindeki insanların konumlarını kavrayamama mesela, öğretmeninin, kardeşinin, ebeveynlerinin.
- Karşısındaki kişiyi karıştırma
- Sürekli aynı davranışı tekrarlama hali örneğin, sürekli dönmek yada sürekli kanat çırpmak
- Yaşına göre gelişim aşamalarında gelişimin geriden gelmesi
- Sürekli tekrarlatıcı sesler çıkarmak
- Konuşmaya geç geçilmesi
- Toplu oyun gruplarına katılamama hali
- Karşının sözlerini anlamama halleri
- Arkadaşlık kuramama
- Dil kalıplarını yanlış kullanma halleri
- Soyut kavramları kavrayamama
- İstediği şeyler için istemek yada işaret etmek yerine anne ve babasını istediği şeylerin yanına götürme
- Başkalarının ne düşündüğüyle alakalı çıkarımlar yapma
- Ara sırada bir de olsa garip davranışlar sergileme
Yukarıda belirtmiş olduğumuz davranış hallerinin hiçbiri tek başına bir anlam ifade etmez. Çocuk oyuna daldığında seslenseniz de size bakmayabilir yada bazı çocuklarda geç konuşmaya başlama gözlenebilmektedir bunun için çocuklara hasta muamelesi yapılmamalıdır bu davranışlar normaldir. Ancak bir bütünün parçaları gibi düşünürsek yukarıda ki hallerin beş yada altı tanesi bir çocukta görülüyorsa ve bu davranışlar süreklilik kazanmışsa ancak o zaman bir tanı konula bilinir.
Atipik Otizmde gözlenebilen bozulmalar
Fiziksel bozulmalar, Otizmli olan çocuklarda pek fazla fiziksel bozulmalar görülmemektedir. Çok nadir durumlarda anne karnında yaşanan olumsuzluklar da, kulakların fiziksel yapısında bir bozukluk görülebilir veya kişilerde sağ el ve sol elin aynı oranda kullanılması söz konusu olabilir.
Sosyal etkileşimde bozulmalar, genellikle hayatlarında ki sosyal faaliyetlerini rutinler üzerine kurmuşlardır. Bu rahatsızlığı taşıyan kişiler etrafındaki kişilere karşı yeteri kadar ilgi göstermezler veya etrafındaki insanların sosyal konumlarını algılamada zorluk çeker yada hiç algılayamazlar, mesela annesinden yada babasından isteye bileceği şeyleri öğretmeninden de çok rahatlıkla isteyebilirler. Toplum içinde uyum sağlamakta zorlanırlar. Konuşmalarda geçen esprileri, imaları anlamakta güçlük çekerek sosyal bozulmaların belirginleşmesine katkı sağlarlar.
Dil ve iletişim alanında bozulmalar
Atipik otizmin temel sorunlarından biri dildeki geç gelişmedir. Bebeklikte baba anne gibi sözcükleri söyleme ve diğer çıkarılan ap, su gibi sesleri söyleyemedikleri görülür. Konuşulan ve algılanan kelime sayısı yaşıtlarına göre geriden gelir. Bazen kelime sayısı tam olabilir ancak kelimeleri birleştirip anlamlı bir cümle kurmaları çok zordur, bu duruma murmuring denilen anlamsız ses tekrarları eşlik edebilir. Bu rahatsızlığı taşıyan çocuklarda anlamlı cümle kurmaya başladıkları zamanlarda zamirler ve zaman uyumları arasındaki sorunlar belirgindir, ben zamiri sıklıkla sen yada o zamiri ile yer değiştirebilir. Örneğin ekmek istediğinde, ekmek istiyorum demek yerine 'sen ekmek istiyor' diyebilir. Bu durumdaki çocukların konuşmaya başlamasında ki en önemli etken erken özel eğitime başlanılmasıdır.
Tekrarlayıcı davranışlar
Tekrarlayıcı davranışlar, sürekli kendi etrafında dönme, hiç durmadan kafasını sallaması el ve kollarda koordinesiz sürekli aynı hareketi yapma gibi davranışlar sergilenmektedir. Bu durum genellikle çocuk yalnız kaldığında dikkatini bir şey çekmediğinde yada oyalanacak bir şey bulamadığında aynı hareketleri tekrarlama hali belirginleşmektedir.
Duygusal sorunlar
Atipik otizm çocuklarında duygusallık hali çok aşırıda yada çok az da görülebilinir.
Bu hastalığa eşlik edebilecek davranışsal sorunlar
Kişinin kendini yaralayıcı davranışlarda bulunması, saç çekme, kafa vurma, uyku ve beslenme sorunları sıklıkla karşılaşılan sorunlardır. Bunun yanı sıra çok fazla hareketlilik hali görülmektedir bu durum okul öncesi eğitim ve okul dönemindeki çocuğu olumsuz etkilediğinden çocuğun sosyalleşmedeki çektiği sıkıntılar daha belirgin hale gelmektedir.
Bu hastalığa eşlik edebilecek fiziksel hastalıklar
Bağışıklık sisteminin zayıf olmasından kaynaklı enfeksiyonlara karşı aşırı duyarlılık hali görülür. Bunun dışında otizme epilepsi eşlik edebilir ancak epilepsi hastalığı otizmli olan her çocukta görülecek diye de bir şey yoktur. Gaz sorunları ve bağırsak sıkıntıları da görüle bilinir.