Adli psikoloji hükümlülerin ya da tutukluların davranışlarını değerlendirir, mağdurların, sanık ve tanıkların durumunu, çocukların velayeti hakkında alınacak kararları, sanığın cezai ehliyetinin değerlendirilmesi gibi konuların açıklığa kavuşturulmasını içerir. Psikoloji ve hukuk teorikte olduğu gibi pratikte de farklıdır. Psikolojik değerlendirmede gönüllülük prensibi ön planda olmasına rağmen, adli psikolojik değerlendirmede bu koşul gerekli değildir. Adli psikolojide daha ziyade gizlilikle alakalı sorunlar değerlendirilir. Sıfatı adli psikolog olan kişiler, ulaştıkları bilgilerle rapor düzenler ve bunu ilgili makama sunarlar. Adli psikolojik değerlendirmedeki sınırlamalar belirlenerek, sürecin terapötik sürece göre daha farklı olduğu gösterilmelidir. Adli psikolog değerlendirme sırasında kendisinin psikolog olduğunu belirtmeli, rehabilitasyon yapmadığını da açıkça ifade etmelidir.

Görüşmenin sonucunda ulaşılacak bilgilerin nasıl kullanılacağı konusunda adli psikoloğun gereken bilgilendirmeyi de yapması gerekir. Ayrıca adli psikolog görüşme sonucunda elde edilen bilgilerin yetkisiz kişilerin eline geçmesine de engel olmalı, bu konuda gereken tedbirleri almalıdır. Hastanın tedavisini üstlenmiş olan psikolog, hukuki süreçte Uzman gibi görüş beyan etmekten kaçınmalıdır. Çünkü adli değerlendirme yapılırken, diğer kişilerde dinlenmeli ve bildirilen görüşünde terapötik ilişki bakımından ters tepki yaratmasından kaçınılmalıdır. Adli psikoloji uygulamasında bazen psikoloji ve hukuk çatışması ortaya çıkabilir. Bu hallerde önceliği belirleyen adli psikoloji etiğidir.

Adalet sisteminde kişilerin kendi aralarındaki ya da kanunla yaşadıkları ihtilafta, karşı karşıya kaldıkları savcılık, mahkemeler, kolluk kuvvetleri ile ceza infaz kurumlarının arasında yer alan sistem adli psikolojidir. Adli psikologlarda adalet sisteminde Uzman görevini üstlenmiştir. Uzman olarak konuların açıklığa kavuşturulmasına yardımcı olurlar.

Objektif testler: Test yapılırken kişilere testin içeriğindeki sorular direkt olarak sorulmakta, seçeneklerle ya da açık uçlu yanıtlarla kişinin bilgisi, görüşleri ve tutumu konusunda bir değerlendirme yapılmaktadır.

Projektif testler: Test sırasında kişiye direkt olarak ilgili sorular sorulur ve farklı uyaranlar sayesinde cümlenin tamamlanması talep edilir. Bu kişilere psikolojik değerlendirme yapılmasını sağlar. Testlerle kişilerin iç dünyasını bir şekille, resimle ya da yarım kalmış cümleyle yansıttığı düşüncesi uyanır.

Ceza infaz kurumları, aile mahkemeleri, çocuk mahkemeleri, emniyet ve jandarma teşkilatları, denetimli serbestlik ve koruma kurullarında görevli olan psikologlar ilk aşamada sosyal inceleme raporu hazırlamaktadır. Raporda kişinin suça yönelme nedenleriyle, çocukların biyopsikososyal açıdan özellikleri değerlendirilir ve kişinin hakkında iddia edilen suçla ilgili inceleme yapılmaktadır.

1 Yorum Yapılmış "Adli Psikoloji"