Ataraksiya
Ataraksiya, kişinin endişelerinden, duygularından ve korkularından arınmış bir durgunluk hali olarak tanımlanır. Epikürcü felsefe dalında ataraksiya, bir birey için mutluluğun tek yolu olarak bilinir. Ataraksiya durumunda kişinin her türlü acıya karşı tepkisiz kalır, korkuları yoktur kişi duygularını yaşamada özgürdür. Ataraksiya sonsuz bir huzur hali olarak tanımlanır.
Aynı zamanda ataraksiya diğer dünya ve tanrılardan korkmama anlamına da gelmektedir. Ataraksiyanın insan psikolojisindeki tam zıttı anksiyetedir. Anksiyete kişilerde sürekli stres ve endişe hali getirmektedir. Ataraksiya hiçbir heyecan zihin etkisiyle uyarılmayan acıya olduğu kadar kıvanca ve ruh dinginliğine karşı ilgisizlik halidir. Soğukkanlılık, sakinlik, manevi huzur durumudur.
Ataraksiya kavramı
Felsefede ise varoluşçu filozof Heidegger'de; Gelassenheit olarak, ataraksiya tasavvufta ise fenafillah yani yokluğun sırrına ermek, ölmeden önce ölmek olarak karşımıza çıkmaktadır.
Taocu felsefesinde; Ataraksiya ile aynı anlama gelen Wu Wei kavramı vardır. Wu Wei beklentisizlik ve eylemsizlik anlamına gelmektedir.
Epikürcü felsefede; Ataraksiya halindeki kişi 'insanların arasında bir tanrı' gibi görülmektedir. Ataraksiya kişinin yaşamının doğal akışına müdahale etmemeyi ve beklentilerden sıyrılmayı gerektirir. Ataraksiya birçok din ve felsefedeki hiçliğe erişme, evrenin ya da tanrının varlığı ile bir olma onun içinde erime mertebesi ile aynı anlamı taşımaktadır.
Ataraksiya halindeki bir kişi yaşamış olduğu acılara tepki vermemesinin yanı sıra kıvanca ve kendisini sevindirecek gelişmelere dahi hiçbir tepki vermez. Ataraksiya kişinin egodan tamamen uzaklaşmasına ve korkularından ve beklentilerden arınma mertebesidir. Ataraksiyaya ulaşmış bir kişi kendi benliğinden kurtulmuş ve anonim bir benlik kazanmış olmasıdır.
Ataraksiya ya Benzeyen Makamlar; Bunlar Budizm'de de ve Nibbana, Upekkha gibi ataraksiyaya benzeyen makamlar vardır. Ancak bu makamlara duygulardan arınma ve beklentisizlikle arınmayla ulaşılabilen makamlardır. Ataraksiya kavramının İslam tasavvufuna, Hristiyanlığa ve Batı felsefesine Uzakdoğu'dan, Budizm'den, Hinduizm'den ve Taoculuktan geçtiği düşünülmektedir. İnsan psikolojisinde ataraksiya ile ilgili olsun ya da benzer kişi ve çevresi için sıkıntıya yol açabilen bir de apati durumu vardır. Kişi apati durumunda iken hiçbir şey hissedemez, acı çekemez ve hiçbir duygusal tepki veremez. Apati durumu hayatında kaldırabileceğinden fazla acı çekmiş, art arda birden fazla üzücü, yıkıcı durum yaşayan kişilerde görülmektedir. Apati durumu yaşayan kişiler dış dünyayla ilgisini tamamen kesmiştir. Kişi yaşamış olduğu travmaları kavramakta ya da acısını dışa vurmakta zorlanabilir. Kullanılan antidepresanlar da etki olarak bu duygu yitimine neden olmaktadır.
19.01.2024 18:34:53
Ataraksiya ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
