Dehb
Dehb, genellikle çocuk yaşlarda görülen dikkat verememe, yoğunlaşamama gibi durumlar olarak ortaya çıkan hastalığa dehb (Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu) denir. Bu çocuklar, evde veya okulda dikkatlerini yoğunlaştırmada zorlanırlar. Derslerde hem öğretmeni duyarlar hem de caddedeki arabayı duyarlar. Odaklanma problemini sıkça yaşayan dehb hastaları, yaşıtlarına oranla oldukça hareketlidirler.
Bunun yanı sıra bu hastalar uzun süre oturamazlar ve çok konuşmayı, ilgi odağı olmayı isterler. Davranışlarını ve hareketlerini kontrol edemezler.
Dehb hastalığının belirtileri nelerdir?- Bir işe dikkatini verememe, dikkatsizlik sonucu hatalı davranışlar, sürekli hareket etme, oturamama gibi durumlar öncül belirtiler olarak bilinir.
- Alakasız düşünme, sorulan sorulara tam cevap verememe, itme, çekme gibi eylemleri düşüncesiz olarak gerçekleştirme vb. Durumlar.
- Dürtüsel açıdan başkalarının sözünü kesme, oyunlarına karışma, sıra beklemekte güçlük çekme bu hastalığın belirtileri arasında yer almaktadır.
Dehb hastalığının tipleri- Dikkat eksikliğinden önde geldiği tip: Genellikle dikkat eksikliği ön planda olan hastaların bulunduğu gruptur. Aşırı dürtüsellik veya hareketlilik ya yoktur ya da yok denecek kadar az seviyededir.
- Aşırı hareketliliğin ve dürtüselliğin ön planda olduğu tip: Hasta genellikle aşırı derecede hareket eder ve yorulmak nedir bilmez.
Bu hastalarda dikkat eksikliği de bulunur ancak kayda değer derecede değildir.
- Birleşik tıp: En sık görülen dehb tipidir. Bu grupta bulunan hastalarda hem dikkat eksikliği hem de aşırı hareketlilik ve dürtüsellik ciddi derecede bulunmaktadır.
Dehb hastalığının nasıl teşhis edilir?
Öncelikle dehb hastalığının varlığından söz etmek için belirtilerin yedi yaşından önce görülmesi, en az iki ortamda görülmesi ve hastayı günlük yaşantısını olumsuz etkileyecek nitelikte olması gerekir. Küçük çocuklarda tanı koymak zor olabilir. Bunun nedeni küçük çocukların hepsinin aşırı derecede hareketli olmasıdır. Bu nedenle hastanın düzenli olarak izlenmesi gerekir. Genellikle psikolojik testler yapılır ve çevre, aileden de bilgiler alınarak birleştirilir. Böylece teşhis koyulabilir. Tanı koymak zordur. Çünkü dehb hastalığının belirtileri stres, aile ortamı gibi durumlardan da kaynaklanabilir. Bunun yanı sıra dehb hastalığının kalıtsal olduğu ve aile bireylerinde görülen dehb hastalığının çocukta ortaya çıkma olasılığı neredeyse %50 civarındadır.
Dehb hastalığının tedavisi nasıl yapılır?
Hastalığının tedavisinde kullanılan ilaçlar oldukça etkilidir. Uyarıcı bir ilaç olan "metilfenidat" sayesinde dopamin salgısı kontrol edilir ve aşırı hareketlilik, dikkat eksikliği gibi belirtiler azalır. Ayrıca ailenin hastalık hakkında bilgi sahibi olması, onu desteklemesi, başarılı olduğunu hissettirmesi gerekir. Bu çocukların genellikle düzen ve kurallara bağlı bir yaşama alıştırılması gerekir.
Psikiyatrist tarafından yapılan davranış terapisi ile çocuğa sorunları ile başa çıkmak ve organize, sorumluluk sahibi olma bilinci aşılanır.
Öncelikle ilk seansta doktor hasta hikayesini öğrenir. Şikâyetler bildirilir. İkinci seansta hem çocuğa psikolojik testler uygulanarak hem de öğretmen ile iletişime geçilerek teşhis ve yapılacaklar belirlenir. Diğer seansta ilaç tedavisi başlar. Bu ilaç tedavisine bir süre sonra davranış terapisi de katılır. Son olarak çocuğa davranışlarının farkında olma eğitimiyle tedavi sonlandırılır.
Tedavi olmayan çocuklar eğitimde sürekli sıkıntılar yaşayacakları için başarısız olacaklardır. Ayrıca bu hastalarda kaygı, depresyon ve davranış bozuklukları da görülebilir. Araştırmalara göre tedavi olmayan dehb hastaları, genellikle küçük yaşlarda alkol ve madde bağımlılığına daha yatkındırlar. Bu yüzden erken teşhis ve tedavi oldukça önem taşımaktadır.
21.01.2024 07:10:43
Dehb ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
