Dengesizlik
Dengesizlik, nörolojik bir hastalıktır. Beyne giden denge sinirlerinin hasar görmesi veya beyne yanlış iletilerde bulunması sonucu ortaya çıkar. Beynimizdeki ana denge merkezi, beyin sapı ve beyincikte bulunan denge merkezi sinir hücrelerinden oluşur. Burada bulunan merkezlere iç kulak ve omurilikte bulunan denge ile ilgili sinirler gelmektedir.
Beynimizi dışında en önemli denge merkezimizden birisi de iç kulak ve orada bulunan salyangoz dediğimiz yarım daire kanallarıdır. Bu yarım daire kanallarının dengemiz ile ilgili görevi, başımızın dönme hızını ve hareketlerini, başımızın uzayda üç boyutlu olarak hangi pozisyonda olduğunu saptayabilecek şekilde dizayn edilmiştir. Burada bulunan sinir hücreleri ve uzantıları merkez oluşturmak sureti ile bilgileri beyincik aracılığı ile beyne iletilir. Beden dengesini beyne aktaran sistem ise eklemlerde ve tendon denilen ve kasları kemiklere bağlayan lifli dokularda yer alan sinir hücreleridir. Bu sinirler ise omuriliğin arka kısmında yer alan ve arka kordon denilen kordondan ilerleyerek beyin sapındaki denge merkezlerine vücudun uzayda hangi konumda olduğunu üç boyutlu olarak beyne anlatır. Bu anlattığımız duyuya ise derin duyu ismi verilir. Bu anatomik yapı içerisinde oluşacak herhangi bir hasar veya hastalık durumunda kişide dengesizlik oluşumları başlar.
Dengesizlik ile baş dönmesi arasındaki fark
Tıp anlatımı ile vertigo denilen baş dönmesi, kişinin etrafında veya etrafın kişinin etrafında dairesel biçimde dönme hissi vermesidir.
Dengesizlik ise hastanın kendisini sarhoş olma durumundaki gibi hissetmesi, bedenin herhangi bir uzvunda veya kendisinde beceriksizleşmesi halidir. Bu genelde yürüme yürüme bozukluğu şeklinde ortaya çıkar. Baş dönmesine genelde bulantı bazen de kusma eşlik ederken, dengesizlikte bu rahatsızlıklar ortaya çıkmaz. Baş dönmesi sırasında yürüme esnasında dengesizlikte görülebilir.
Dengesizlik nasıl teşhis edilir?
Beyinden kaynaklanan dengesizlik
Beyin, beyincik veya omurilikte oluşan herhangi bir rahatsızlıktan oluşabilmektedir. Bu rahatsızlıkla beraber başka nörolojik rahatsızlık şikâyetleri de birlikte görülebilir. Bu rahatsızlıkla ilgili bulgular, Peltek konuşma, göz kaslarında hareket noksanlığı ve çift görme, yutmada yaşanan güçlükler, vücudun bir yarısında başlayan uyuşma ile güç kaybı olarak belirebilir. Denge sinirlerinin hastalığı durumunda, kulak çınlaması ve duyma ile ilgili şikâyetler ortaya çıkabilir. Omurilik ile ilgili denge bozuklukları ise bazı organlarda uyuşma, yanma, güç kaybı ve idrar tutamama veya idrara başlayamamak gibi sorunlar yaşanabilir.
İç kulaktan kaynaklanan dengesizlik
İç kulakta denge organlarından kaynaklanan dengesizlikte, Baş dönmesi ile kendini gösterir. Bu duruma iç kulakta bulunan yarım daire kanallarında bulanan kristaller ve ona bağlı olarak (Bengin proksismal pozisyonel vertigo) adında bir hastalıktan kaynaklanır. Bu hastalığa yakalanan kişi ani baş hareketlerinde baş dönmesi, takiben bulantı ve kusma izleyebilir. Dengesizlik hissinin iç kulaktan kaynaklandığı durumlarda, baş dönmesi ve bulantı dışında hiçbir şikâyetin olmamasıdır.
Ne zaman doktora gitmeliyiz?
Tüm yeni başlayan baş dönmeleri ve denge kaybı şikâyetlerinde bir seferde olsa mutlaka doktora görünmeleri gereklidir. Bunun dışında sık sık tekrarlayan baş dönmeleri veya dengesizlik hissi durumlarında, Dengesizliğe, çift görme durumları, konuşmada güçlük çekme, peltek konuşma durumları ve vücudun bazı bölgelerinde veya bir kısmında uyuşma hissi güç kaybı durumlarında, belirli bir yaşın özellikle 60 yaş ve üstü yaşlarda, yüksek tansiyon, şeker ve kalp hastalığı olanların, ani baş dönmesi ve denge şikâyetlerinin başladığı durumlarda, dengesizlik şikâyetlerine giderek artma eğilimi gösteren baş ağrısı şikâyetlerinin artması durumunda ve bunlara ilaveten işitme kaybının da yaşandığı durumlarda mutlaka bir hekim tarafından nörolojik değerlendirmesinden geçmeleri gerekmektedir.
Tedavi şekli
Dengesizliğin tedavisi hastada bulunan diğer şikâyetlerle birlikte değişiklik göstermektedir. Bulgular iç kulaktan geldiğini gösterdiği durumlarda, hekim gözetiminde başın özel pozisyonlarla çevrilmesi hareketleri kullanılmaktadır. Menire hastalığının tedavisi genelde ilaç tedavisi uygulanabilmektedir. Dengesizlik sorunu beyincik civarında bir tümörden kaynaklandığının teşhis edilmesi durumunda, cerrahi müdahale yapılması gerekebilir. Omurilik ve beyin iltihabından kaynaklandığının ortaya çıkması durumunda, kortizon içeren ilaçlar kullanılmaktadır. Buna bağlı olarak vitamin eksikliği durumlarında vitamin takviyesi ve eksik vitaminlerin yerine konulması yoluna gidilmesi gerekir. Sağlıklı günler dileğimizle.
20.01.2024 17:56:27
Dengesizlik ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
.jpg&description=Dengesizlik){kind=link}