Gelotoloji
Gelotoloji, psikolojinin gülmeyi inceleyen bir dalıdır. Böyle bir bilim dalının oluşturulması, gülmenin insanlar için tıbbi açıdan faydalı olmasındandır. Bir kişinin gülmesi, gülmesini sağlayan etkenler biyolojik açıdan sağlığa yararlı etkiler yapmaktadır. Gülme insan vücudunun çeşitli uyaranlara karşı verdiği pozitif bir tepkidir. Gülme insanlarda komik olaylar karşısında olabileceği gibi, sosyal ortamlarda insanlarla iletişim sırasında, gıdıklanma gibi durumlarda da gerçekleşebilir.
Yapılan bazı araştırmalarda insanlarda gülmeye neden olan etkenin kavranması, buna tepki verilmesinin sebebinin beyindeki değişik bölgelerin belirli bir sırayla hareketlenmesi sonucunda oluştuğu tespit edilmiştir. Kişinin gülmesi için önce komik olayın kavranması, ardından beyindeki duygusal tepkilerle alakalı olan bölgelere aktarımı ve bu mesajın gülme sırasında hareketlenen kasları idare eden yerlere iletilmesi gerekmektedir. Bu etkilerin meydana gelmesi beyindeki bu alanların sağlıklı olmasıyla ve aralarındaki bağlantının sağlıklı bir şekilde kurulmasıyla gerçekleşir. Beyinde sadece gülme eylemi bu şekilde geniş bir alanı harekete geçirir. Diğer eylemlerde beyinde bu kadar geniş bir alan etkilenmez. Gülme oluştuğunda beyinden gelen uyaranların yardımıyla yüzdeki kaslar hareketlenmekte ve sesler çıkmaktadır. Gülme kişinin 15 yüz kasının harekete geçirir ve kasılma olur. Bu esnada üst dudağı kaldıran kas uyarılır, solunum sisteminin başındaki kapakta yarım kapanarak, havanın azalmasını sağlar.
Kişi bu dengeyi sağlamak amacıyla derin nefes alır. İşte gülme eylemi bu şekilde oluşur. Gelotoloji ise gülmeyi detaylı şekilde inceler.
Gelotoloji gülmeyle ilgili hangi tespitleri yapmıştır?
Bebekler doğdukları andan itibaren farklı zamanlarda sesli olarak gülmeye başlar. Bunu tespit eden gelotoloji, bebeklerin bu süreçte gülmeyi aynı konuşma gibi iletişim için kullandığını, ileri dönemlerde de bu yolu tercih edebildiklerini belirlemiştir. Yetişkin insanlarda gülme eylemi komik olayların etkisiyle olsa da toplum içindeyken gülme insanlarla iletişim aracı olarak da kullanılabilir.
Gülmenin iletişim aracı ve komik olaylara karşı verilen bir tepki olması nedeniyle incelemeye alınmıştır. Bu faktörlere insanların gıdıklanmaya verdikleri gülme ve bazı hastalıkların bir belirtisi olarak gülme gibi durumlarda ilave edilmiştir. İnsanların bu etkenlere verdikleri gülme tepkisi detaylı bir incelemeye tabi tutulmaktadır.
Çocuklar dünyayı belirli bir çağa geldiklerinde keşfederler. Çocukluk döneminde bireylerin yetişkinlerden daha fazla gülmesi de incelenen bir konudur. İnsanların yaşı ilerledikçe çocukluk dönemine göre daha az gülmeye başlar. Çocuklar 10 yaşlarında yetişkinlerin onay vermediklerine ya da kabul etmediği olaylara bile gülerler. Bunun kendilerini koruduğunu ve başkalarına göre daha üstün olduklarını düşündükleri için yaparlar. Bunu gelotoloji bilim dalı belirlemiştir. İnsanların ilerleyen yaşlarda nelere güldükleri konusunda daha fazla zekâya gereksinim duyulmaktadır. İnsanlar belirli bir yaştan itibaren kendisine bile güler.
Tedavide gülmeden faydalanma- Tedavide insanları güldürmek için, filmler, kitaplar ve fıkralar kullanılabilir. Hastanın gülmesini sağlamak için, kendisinin komik olan deneyimleri de kullanılabilir.
- Gerilme ve gülme eylemleriyle beraber gülme meditasyonu yapılır
- Nefes alıp gerilme, yoga teknikleri kullanılır. Yaklaşık yarım saat süren gülme yogası uygulanır.
- Belirli bir yaşa kadar gelmiş ancak yaşama gülümseyerek bakamayan insanların gülmeye yatkın duruma getirilmesi oldukça zordur. Ancak gelotoloji alanında yapılmış ve yapılan çalışmalar sonucunda, kişiler psikoterapi yöntemleri kullanılarak gülmeleri sağlanır. Bu şekilde insanların daha güzel bir yaşamı olmasına katkı sağlanmış olur.
21.01.2024 01:51:20
Gelotoloji ile ilgili bu madde bir taslaktır. Madde içeriğini geliştirerek Herkese açık dizin kaynağımıza katkıda bulunabilirsiniz. Sayfayı Düzenle
|
