Akut bir psikozda ortaya çıkan çok fazla sayıda semptom daha önce görülebilir ve önemli erken ikaz belirtileridir. Fakat bir psikozun belirtisi kolay teşhis edilemeyebilir. Fakat pek çok birey sıradan olmayan bir davranışın psikozun ortaya çıkmasından çok fazla önce başladığını belirlemektedir. Bu belirtiler genellikle ergenin uyuşturucu madde kullanımına ya da tembelliğine, böbürlü oluşuna ya da yoksun kooperasyonuna bağlanır. Kulağına kendisini aşağılayan, kötü söz eden, iftira atan sesler gelebilir. Çürüyor olduğuna ilişkili olarak pislik kokuları biçiminde koku halüsinasyonları gerçekleşebilmektedir. Genellikle bipolar efektif sorun (İki uçlu duygu durumu bozukluğu) seyrinde belirir. Tedavi edilebilmekle beraber tekrarlama ihtimali yüksektir. Önemli boyutta işlevsellik kaybına neden olabilmektedir. En berbat yönü ise intihar rizikosunun fazla olmasıdır. Daha ağır tedbirler kullanıldığında hayati risk artmaktadır. Hastanın iyileştirme amaçlı kesinlikle hastaneye yatırılması gereklidir. Kuvvetli antidepresan ve antipsikotik rehabilitasyonun yakınında EKT (Elektroşok)'nin de eklenmesi ile intihar riski azaltılarak kısa zaman içerisinde iyileşme sağlanabilecektir. Psikotik bunalım gerek gidiş boyutu gerekse rehabilitasyonda taşıdığı özellikler açısından özel bir aşağı grup olarak değerlendirilebilir. AMERİKA BİRLEŞİK DEVLETLERI'de yapılmış olan epidemiyolojik çalışmasında (ECA) major bunalım tanısı alanların %14'ünde psikotik özellikler saptanmıştır (Johnson ve ark, 1991). Major bunalım tanısıyla yatarak iyileş tedavisi görenlerin de %25'te psikotik bunalım meydana geldiği bildirilmiştir (Coryell ve ark, 1984). Psikolojik bunalım ayırıcı tanısında uyarılara dikkat edilmesi gerekli olan 2 vaziyet bulunur.

Psikotik depresyonda bilimsel çalışmalar hipotalamus-pitüiter-adrenal ekseni (HPA), dopamin ve serotonin üstünde odaklanmaktadır. Psikotik depresyonu (PMD) olanları diğer depresyonlu hastalarla karşılaştıran çalışmalarda PMD'lu hasta olanların 24 saatlik idrardaki kortizol seviyelerinin ve DST 'nde baskılanmama oranının daha fazla meydana geldiği bildirilmiştir (Lykouras ve ark,1988). Bilindiği benzeri bu bilgiler HPA ekseni aktivitesinin artışını göstermektedir. PMD' lu hasta olanların plazma ve beyin omurilik sıvılarında (BOS) dopamin ve metabolit sıvısı homovalinik asit (HVA) seviyelerinin fazla yer aldığı bildirilmiştir (Schatzberg ve Rothschild, 1992). Bu hastalığı olanların antipsikotiklerden fayda görmeleri de dopaminerjik sistemin rolünü desteklemektedir. 5-HT ile alakalı çalışmalar bu nörotransmitterin trombositlerden alımı (Uptake) ve metabolitlerinin ölçümü üstünde odaklanmıştır.

Major bunalım ölçütlerini karşılayan bir hastada bununla beraber suçluluk psikolojisi, nihilistik, paranoid somatik duygu ve /veya halüsinasyonlar varsa tabloyu psikotik bunalım olarak tanımlayabiliriz.

Major çöküntüye psikotik belirtiler eşlik ettiği zaman mortalite ve morbidite yükselmektedir. Bunda psikotik depresyonlularda intihar teşebbüsüne sık rastlanması ve hasta olanların daha zor yollar kullanmasının rolü bulunur.

Psikotik bunalım, çöküntünün alt tipleri içerisinde özel bir iyileştirme gerektirmesiyle de ayrılmaktadır. Bunun için son günlerde yapılmış olan bir çalışmada psikotik özellikli depresyonu var olan hasta olanların %93'üne verilen ilaç rehabilitasyonunun eksik meydana geldiği, %41'ine hiç nöroleptik verilmediği saptanmıştır.

1 Yorum Yapılmış "Psikotik Depresyon"