Panik atak için hemşirelik bakım planı nasıl olmalı?

Panik atak yaşayan bireylerde hemşirelik bakımı, semptom yönetiminden baş etme mekanizmalarının güçlendirilmesine kadar kapsamlı bir yaklaşım gerektirir. Bu rehber, NANDA tanıları temel alınarak hazırlanmış beş ana başlıkta hemşirelik girişimlerini ve hasta hedeflerini detaylandırmaktadır.

28 Ekim 2025

Panik Atak İçin Hemşirelik Bakım Planı


Panik atak, ani başlayan ve genellikle 10 dakika içinde doruk noktasına ulaşan yoğun korku veya rahatsızlık dönemidir. Hemşirelik bakım planının amacı, hastanın güvenliğini sağlamak, semptomları yönetmek, baş etme becerilerini geliştirmek ve nüksü önlemeye yönelik eğitim vermektir. Aşağıda, NANDA hemşirelik tanılarına dayalı kapsamlı bir bakım planı bulunmaktadır.

1. HEMŞİRELİK TANISI: Korku (Panik Atak ile İlişkili)


Hedefler:


  • Hasta, bir sonraki 24-48 saat içinde korku düzeyini tanımlayabilecek ve azaltmak için en az bir baş etme stratejisi kullanabilecektir.

Hemşirelik Girişimleri:

  • Hastayla sakin, güven verici bir ses tonuyla konuşun ve yalnız olmadığını hissettirin.
  • Ortamı sakin, güvenli ve uyaranlardan (gürültü, kalabalık) uzak tutun.
  • Hastanın duygularını ifade etmesi için cesaretlendirin ("Şu anda neler hissediyorsunuz?").
  • Derin ve yavaş nefes alma (solunum kontrolü), 5-4-3-2-1 duyusal farkındalık egzersizi gibi gevşeme tekniklerini öğretin ve uygulamasına rehberlik edin.
  • Atak sırasında fiziksel güvence sağlayın (örneğin, hastanın izniyle elini tutmak).

2. HEMŞİRELİK TANISI: Etkisiz Solunum Paterni (Hiperventilasyon ile İlişkili)

Hedefler:


  • Hasta, panik atak sırasında solunum hızını normale döndürmek için nefes egzersizlerini uygulayabilecektir.

Hemşirelik Girişimleri:

  • Hastanın solunum hızını, derinliğini ve eforunu değerlendirin.
  • Diyaframatik (karından) nefes alma tekniğini öğretin: Burundan yavaşça 4 saniyede nefes al, 2 saniye tut, ağızdan 6 saniyede yavaşça ver.
  • Hastayı bir kese kağıdı içine nefes alıp verme konusunda uyarın (riskli olabilir, doktor talimatı olmadan önermeyin).
  • Nefes egzersizlerini atak olmadan, sakin zamanlarda pratik yapmasını teşvik edin.

3. HEMŞİRELİK TANISI: Akut Konfüzyon / Anksiyete (Gerçeklik Algısında Değişiklik ile İlişkili)

Hedefler:


  • Hasta, panik atak sırasında çevresinin farkında olacak ve gerçeklikle bağını koruyabilecektir.

Hemşirelik Girişimleri:
  • Hastaya bulunduğu ortamı, zamanı ve kişileri hatırlatın (Oryantasyon).
  • "Bu bir panik atak, geçecek. Bu hisler senin için tehlikeli değil. " gibi güven verici, basit ve net cümleler kullanın.
  • Dikkatini dağıtmak için 5 duyusunu kullanmasını sağlayın: Etrafta gördüğü 4 şeyi, duyduğu 3 sesi, hissedebildiği 2 dokuyu ve koklayabildiği 1 şeyi söyletmek gibi.
  • Yoğun anksiyetenin bilişsel işlevleri geçici olarak bozabileceğini unutmayın ve sabırlı olun.

  • 4. HEMŞİRELİK TANISI: Baş Etme Becerilerinde Yetersizlik

    Hedefler:


    • Hasta, taburcu olmadan önce gelecekteki panik ataklarla başa çıkmak için kişisel bir eylem planı geliştirebilecektir.

    Hemşirelik Girişimleri:

    • Hastayı panik atak tetikleyicilerini (stres, kafein, bazı ortamlar) tanımlaması için teşvik edin.
    • Sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri (düzenli uyku, dengeli beslenme, kafeinden kaçınma, hafif egzersiz) hakkında eğitim verin.
    • Atak başlangıcında uygulayabileceği bir "acil durum kartı" oluşturmasına yardım edin (üzerinde nefes egzersizleri hatırlatıcıları, güven verici cümleler ve bir güvendiği kişinin telefonu yazılı olabilir).
    • Destek grupları veya bireysel psikoterapi (özellikle Bilişsel Davranışçı Terapi) seçeneklerini araştırması için yönlendirin.
    • İlaç tedavisi verilmişse, ilaçların önemi, dozu, yan etkileri ve aniden kesilmemesi gerektiği konusunda eğitim verin.

    5. HEMŞİRELİK TANISI: Sosyal İzolasyon Riski (Atak Korkusu Nedeniyle)

    Hedefler:


    • Hasta, sosyal aktivitelere katılımın önemini anlayacak ve kademeli olarak katılımı artıracaktır.

    Hemşirelik Girişimleri:

    • Agorafobi (belirli yerlerden veya durumlardan kaçınma) gelişim riskini değerlendirin.
    • Hastayı, güvendiği bir kişiyle birlikte kısa ve güvenli sosyal aktivitelere katılması için teşvik edin.
    • Aile üyelerini veya bakım verenleri, hastaya nasıl destek olacakları (aşırı korumacı olmadan) konusunda eğitin.

    Değerlendirme ve İzlem:

    • Hastanın anksiyete düzeyini düzenli olarak (örneğin, 0-10 ölçeğinde) değerlendirin.
    • Yaşam belirtilerini (özellikle kalp atım hızı ve solunum) atak sırasında ve sonrasında izleyin.
    • Hastanın öğretilen baş etme stratejilerini ne ölçüde anladığını ve uygulayabildiğini değerlendirin.
    • İntihar veya kendine zarar verme düşüncesi olup olmadığını mutlaka sorgulayın.

    Bu bakım planı, hastanın bireysel ihtiyaçlarına göre uyarlanmalı ve multidisipliner ekip (psikiyatrist, psikolog, sosyal hizmet uzmanı) ile iş birliği içinde yürütülmelidir.

    Yeni Soru Sor / Yorum Yap
    şifre
    Sizden Gelen Sorular / Yorumlar
    İlk soruyu siz sormak istermisiniz?
    Çok Okunanlar
    Haber Bülteni
    Güncel
    Dissosiyatif Belirtileri ve Tedavisi
    Dissosiyatif Belirtileri ve Tedavisi
    Güncel
    Delüzyonel Bozukluk Belirtileri ve Tedavisi
    Delüzyonel Bozukluk Belirtileri ve Tedavisi
    Güncel
    Sinir Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi
    Sinir Hastalığı Belirtileri ve Tedavisi