Dürtüler, insanların davranışlarını yönlendiren içsel güçlerdir. Uyumak, cinsellik ve yemek yemek gibi temel dürtüler, doyurulmadığında kişide huzursuzluk yaratır. Dürtüler, günlük yaşamda yapılan işlerden keyif alma arzusunun temel kaynağıdır ve genellikle insanları harekete geçirir. Örneğin, uykumuz geldiğinde yatağa yatmak gibi eylemler dürtüler sayesinde gerçekleşir. Ancak bazen dürtüleri doyurmak mümkün olmayabilir. Bu durumda, kişi yapmak istediği şeyleri daha sonraya ertelemek zorunda kalır.

Kişinin dürtülerini erteleyebilmesi, onun kendisine hakim olabilen ve stresle başa çıkabilen bir birey olmasını sağlar. Ancak kişinin gücünü kaybetmesi ve sabrının tükenmesi durumunda dürtüler kontrol altına alınamaz hale gelir ve bu duruma dürtü kontrol bozukluğu denir. Kişinin aklına ne eserse öyle davranması ve hiçbir kurala riayet etmemesi durumunda ortaya çıkan dürtü kontrol bozuklukları, her yaşta başlayabilir ancak en çok gençlerde görülür. Dürtü kontrol bozukluğu genellikle sinirli ve saldırgan tavırlarla ve telefon ile bilgisayara olan bağımlılıklarla dikkat çeker. Bu rahatsızlığı yaşayan kişiler, öfke nöbetlerine girip çevresindekilere ve eşyalara zarar vererek dürtülerini kontrol edemez hale gelirler. Bu durumlarda hastalığın kesinlikle tedavi edilmesi gerekir. Çocukluk dönemlerinde şiddete maruz kalmış ve bazı travmalar yaşamış kişilerin bu hastalığa yakalanma olasılığı oldukça yüksektir. Dürtü kontrol bozukluğu yaşayan kişiler, yaptıkları davranışların kendilerine ve çevresindekilere zarar vereceğini bildikleri halde dürtülerine engel olamazlar ve davranışlarına karşı koyamazlar.

Dürtü kontrol bozuklukları çeşitli formlarda ortaya çıkabilir. Bunlar arasında kleptomani (hırsızlık hastalığı), piromani (yangın çıkarma), patolojik kumar (kumar bağımlılığı), trikotillomani (saç koparma) gibi bozukluklar bulunur.

Kleptomani, kişinin ihtiyacı olmadığı halde maddi değeri olmayan eşyaları çalma isteğine karşı koyamamasıdır. Bu hastalığı yaşayan kişiler, çaldıkları nesnelerle hissettikleri gerginliği rahatlatırlar. Kleptomani genellikle ilgi eksikliği yaşayan ve hiç kimse tarafından sevilmediğini düşünen kadınlarda görülür. Kleptomani hastaları, doktorların önerdiği ilaç tedavileri ve psikoterapi yöntemleri ile tedavi edilebilir.

Piromani hastaları, birkaç defa isteyerek yangın çıkarma eyleminde bulunabilirler. Bu dürtü kontrol bozukluğunu yaşayan kişiler, çıkaracakları yangını planlarken büyük gerginlik yaşarlar. Ateşe ve yangına büyük bir merakları ve ilgileri vardır. Eylemi gerçekleştirdikten sonra büyük bir haz ve rahatlama yaşarlar. Bu hastalık genellikle çocukluk yaşlarında başlar ve daha çok erkeklerde görülür. Piromani hastalığının tedavisinde bilişsel davranışçı psikoterapi yöntemleri uygulanır.

Patolojik kumar, kişinin sürekli olarak kumar oynama isteği duymasıdır. Bu dürtü kontrol bozukluğuna sahip kişilerin amacı, büyük paralar kazanmaktır. Günlük hayatta yaşadıkları streslerden ve sorunlardan uzaklaşmak için kendilerini kumara verirler. Kumar bağımlılığı olan kişiler, ailesine ve çevresindekilere sürekli olarak yalan söyler ve kumarda kaybettikleri paraları herkesten gizlerler. Bu eğilimi gösteren kişilerin arkadaşlık ilişkileri zedelenir ve bu nedenle kolay arkadaş edinemezler. Kumar bağımlılığı genellikle erkeklerde görülür. Çocukluk yıllarında sürekli kumar oynanan yerlerde bulunma, ani bir yakının kaybedilmesi, aşırı otoriter ya da çok serbest bir ailede yetişme gibi durumlar bu hastalığın sebepleri arasında sayılabilir. Kumar bağımlılığının tedavisi, kişinin bulunduğu ortamlardan uzaklaştırılması ve iç görüye yönelik psikoterapi yöntemleri ve ilaç tedavisi ile yapılabilir.

Trikotillomani, kişinin saçlarını yolma eğiliminde olduğu bir dürtü kontrol bozukluğudur. Bu hastalar saçlarını yolarken büyük bir haz alır ve rahatlama yaşarlar. Saç koparma hastalığı olan kişiler, saçları ile kaş, kirpik ve sakallarını da koparma eylemlerinde bulunabilirler. Yaşadıkları strese bağlı olarak koparma eylemleri artabilir. Kızlarda daha çok görülen bu hastalık genellikle çocukluk dönemlerinde başlar. Çocukluk yıllarında başlayan bu hastalığa tırnak yeme, sorunlu arkadaşlıklar ve mastürbasyon gibi durumlar da eşlik edebilir. Bu dürtü kontrol bozukluğuna çocukluk yıllarında ani bir yakının kaybedilmesi, sorunlu ebeveyn ilişkileri, yeni doğan kardeşi kabullenememe ve kişinin okulda yaşadığı sorunlar sebep olabilir. Saç koparma dürtü kontrol bozukluğunun tedavisinde doktorun önereceği ilaçlar ve psikoterapi yöntemleri uygulanır.