Narsistik Kişilik Bozukluğu

Narsisistik kişilik bozukluğu (NKB), bir insanın fazla biçimde şahsi yeterlilik, kuvvet, prestij ve kendini kudretli görme ile zihinsel olarak yoğun olup bu vaziyetin kendisine ve başkalarına verdiği yıkıcı hasarı görememesine neden olabilen bir kişilik bozukluğudur. Tahmini olarak bir toplumda görülme sıklığı % 1 oranındadır.. İlk defa 1968 senesinde formüle edilen bu huzursuzluk megalomani olarak da adlandırılır. Egosantrizmin epeyce katı bir formudur.

Narsistik psikolojik bozukluğu bulunan bireyler, bir başkasının düşüncelerine ve isteklerine soğuk olan kişilerdir. Kendini beğenmiş, başkalarının yaşattıklarına ve yaşadıklarına duyarsız olan, devamlı olarak kendini öne çıkarmayı isteyen bireyler narsistik olarak adlandırılır. Bu bireyler bizzat kendilerini başkalarının duruma koymaz, başkalarını anlamazlar.

Kişilerde yer alan narsistik nitelikleri, dram yada atletik olarak başarılı olma şekillerinde görülebilir. Narsist kişiler kendileriyle barışık gibi görünseler de, kendilerini değersiz, yüzeysel ve aşağılık olarak hissetme yönelimi içindedirler. Başkaları tarafından eleştirilmeye gelemezler. Karşısındaki kişileri istekleri ve emelleri amaçlı kullanmayı severler. Kuvvet ve sevgide doyumsuz, kendilerini eşi bulunmaz biri olarak görme nitelikleri bulunur. Kimseyle empati kuramazlar. Karşısındakilerden takdir ve alaka beklerler. Beklentileri karşılanmadığı zaman benlik saygıları sarsılarak, kırgınlık ve ruhsal çöküntü yaşarlar. Kendilerine alaka göstermeyen, hürmet duymayan herkesi küçümser duruma gelirler. Hayallerini abartmaya, kendilerini haklı çıkartmaya, başkalarını kandırmaya çabalarlar. Umutsuzluk yaşamadan, tüm gerçekleri saptırabilirler. Başkalarına imrenirler, rahatlarından ödün vermezler. Başkalarını kıskanır, sadece kendilerini beğenirler. Bu kişilikte bozukluk, antisosyal, borderline ve histrionik bozukluklarıyla beraber görüldüğünden, teşhisi hiçte kolay değildir. Bu bireyler yaş ilerledikçe, güzellikleri ve güçleri kayboldukça epeyce zorlanırlar. Olumsuzluklar karşısında sinirlenir, intikam hissi beslerler. Yaşamlarına yapılmış olan eleştirilerde vurdumduymaz hal alırlar. Yapılmış olan tenkitleri değersiz görürler. İnsanları kullanmayı severler.

Aşağıdaki kriterlerin 5 tanesinin veya daha fazlasının birlikte olması şeklinde kişiye narsistik sorun tanısı konulabilir.

Bu bozukluğu bulunan bireyler, erken çocukluk dönemlerinde kişiliklerinin tamamlanabilmesi için çevrelerinden tepki görme ihtiyacı duyarlar. Ebeveynlerinden duygusal sıcaklığı görememiş meydana gelen çocuklarda duyguların gelişimi yüzeysel olur. Anneye kendini farklılık ettiremeyen genç, kadın imgesinden yoksun kalır. Kadın ve babanın çocuğun özelliklerini devamlı olarak yüceltmesi, öz benlik duygusunun devamlı olarak beslenmesine yol açar. Bunun narsistik bozukluğun ortaya çıkmasında ciddi bir katkısı yer almaktadır. Çocukluk dönemindeki travmalarda gelişimi bozan nedenlerdendir. Bu bozukluğa sahip meydana gelen ailelerin çocuklarında görülme ihtimali epeyce çoktur.

Bu sorun kronikleşme eğilimi gösterdiğinden, tedavisi epeyce zor olmaktadır. Tedavideki amaç benlik saygısının korunması olmaktadır. Tedavi esnasında hakikat benliğe erişilmeden, suni benlik üstünde çalışmak çözümsüz kalacaktır. Terapistler hakikat ve suni benlik ile beraber çalışmalıdır.