Otistik Bozukluk

Otistik bozukluk, hayatın ilk üç yılı içinde görülen bir rahatsızlık türüdür. Ömür boyu devam eden rahatsızlık kendini, sözel ve sözel olmayan iletişim problemleri, sosyal etkileşim, tekrarlayan davranışlar, karmaşık gelişimsel bozukluk gibi belirtilerle gösterir. Günümüzde yaklaşık 100 çocuktan birinde otistik bozukluk görülmektedir. Otistik bozukluk nedeniyle yaşanan belirtiler kendini asperger sendromundan ayrıştırmaktadır. Rahatsızlığın genetik olarak ortaya çıktığı düşünülse de çok karmaşık bir rahatsızlık olduğundan nedeni henüz tam olarak nedeni bilinmemektedir. Çok nadirde olsa doğumda meydana gelen sakatlıkların neden olduğu da düşünülmektedir. Otistik bozukluk beyinde büyük bir alanı etkisi altına almakta, fakat bu durumun neden kaynaklandığı bilinmemektedir. Çocuklarda otistik belirtisi ilk iki yıl oldukça belirgin şekilde fark edilir. Şayet hemen tedaviye başlanırsa çocuk kendi ihtiyaçlarını karşılayacak kabiliyete gelebilir, iletişim ve sosyalleşmede birtakım alışkanlıklar edinebilir. Otistik bozukluğun tamamen iyileştirilmesi mümkün değildir. Ancak uygun tedaviyle çocukların bir kısmı erişkinlik döneminde kendi ihtiyaçlarını kendi karşılayabilir.

Otistik bozukluk farklı belirtilerle ortaya çıkabilir. Hayatın ilk üç yılında bazı çocuklarda değişik fonksiyonlar ya da konuşma, yürüme gibi eylemlerde gecikme görülebilir. Otistik bozukluk belirtileri şu şekilde sıralanabilir;

İletişim bozukluğu: Otistik bozuklukta iletişim bozukluğu ile alakalı en az bir tane semptomun olması gerekir. Konuşma gelişiminde gecikme, konuşmanın hiç olmaması, çocuğun isteklerini davranışlarıyla bile anlatamaması, konuşsa bile konuşmayı devam ettirememe, tekrar eden dil kullanımı ve kalıplaşmış dil kullanımı otistik bozukluk tanısında belirleyici belirtiler arasındadır.

Sosyal etkileşimde bozukluk: Çocuğa otistik bozukluk tanısı koyabilmek için sosyal etkileşimde en az iki belirtinin olması gerekir. Sosyal etkileşimde yaşanan zorluk, çocuğun akranları ile ilişki kuramaması, başarılarını ve ilgi alanlarını başkaları ile paylaşmama, sosyal etkileşime katılamama, duygusal etkileşimde cevapsız kalma gibi belirtiler yaşanır.

Hayali oyun oynama: bu alanda otistik bozukluk tanısı koyabilmek için en az bir belirtinin olması gerekir. Çocuğun yaşı ve gelişimine uygun oyunları oynamaması, tekrarlayan davranışlar sergileme, hayali oyun oynama, anormal hareketlerde ısrar etme bu alanda görülebilecek belirtiler arasında yer alır.

Otistik bozukluğu neden dolayı oluştuğu tam olarak bilinmemektedir. Ancak farklı etkenler sorumlu tutulabilir. Hastaların beyin hücreleri normal kişilere göre daha farklı fonksiyon gösterir. Bu hastalarda beyin hücrelerinin arasında sinyal taşıyan taşıyıcıların fazlalığı ya da eksikliğinin hastalığa neden olduğu bilinmektedir. Otistik bozukluk genetik olarak da meydana gelebilir. Otistik bozuklukta kızlara nazaran erkek çocuklar dört kat daha fazla risk taşımaktadır. Ancak kızlarda otizm erkeklere oranla daha ağır ilerler. Otizmde %70 zekâ geriliği görülebilir. %5-10'luk kısımda da ileri zekâ görülebilir.

Otistik bozukluk belirtileri oldukça geniştir ve yaşanan belirtiler hastadan hastaya farklılık gösterebilir. Belirtilerin hepsi aynı anda olmayabilir. Şayet otistik bozukluk zamanında tespit edilerek gerekli tedaviye başlanırsa çocuk yetişkinlik çağına geldiğinde anne ya da babaya bağımsız bir şekilde hayatını sürdürebilir. Dolayısı ile erken tanı ve tedavi bu yönden çok önemlidir.