Heyecan

Heyecan, psikolojik ve fizyolojik bir karışımdan meydana gelir. Sevinç, korku, kızgınlık, üzüntü, kıskançlık, sevgi gibi durumlarda ortaya çıkan güçlü ve geçici sevgi durumudur. Kişinin uyum gösteremediği ya da kötü uyum sağladığı bir olayda ruhsal ve beden gücünde meydana gelen bir değişim şeklinde de oluyor. Heyecan halinde kişi alışılmayan durum karşısında fazla heyecan yapar ve bu durum panik yapma haline gelir. Heyecanı meydana getiren durum, kişinin içinde bulunduğu durumun tam tersi özelliğe sahiptir. Heyecanlanan kişinin olanakları aynı kaldığında, güdülenmesi artsa heyecan meydana geliyor. Altından kalkılamayacak olaylar karşısında da heyecan duyulur. Günlük yaşamda kaygı, sevinç, üzüntü, korku hiddet, utangaçlık tepkileri birer heyecandır. Bu durumlar duygusal yaşamın göze çarpan aşamaları arasında yer alıyor. Heyecan bazı zamanlarda kısa süreli olur, bazı zamanlarda ise sürekli hale gelir. İnsanların heyecanlanması normal bir tepkidir. İnsanlarda olan bu heyecanlar normal zamanı etkilemediği sürece normal bir durumdur.

Heyecanın günlük yaşamındaki yeri çok önemlidir. İlk kez yapılan işlerde heyecanlanmak çok normaldir. Mesela, ilk kez araba kullanan kişilerde, yeni bir gurubun içine katılan insanlarda ya da yeni bir işe başlayan insanlarda heyecan meydana gelir. Bu normal bir durumdur. Bu tatlı heyecanlardandır. Bu heyecan miktarı fazla olmadıkça yani aşırı olmadıkça insanı daha dikkatli olmaya sevk eder ve yaptıkları işlerden zevk almalarını sağlar. Heyecan bazı kişilerde daha çok olur. Sanatla uğraşanlarda, sosyal açıdan başarılı olanlar daha heyecanlı kişilerdir. Her insanda aynı oranda heyecan görülmez. İnsanların heyecanını hareketlerine ya da davranışlarına bakarak anlayabiliriz. Bazı kişiler için heyecanın fazla olması normal kabul edilse de alınan bazı tedbirler işe yarar bu sayede heyecan kontrol altına alınabilir. Bazı insanlarda ise heyecanı dışarıdan belli olmaz. Bu insanların duyarlı ve heyecanlı olması bir avantaj olarak kabul edilir.

Heyecan durumunda kalbin hızlanmasına ya da yavaşlaması, damarların büzülmesi ve daralması, soluk alıp vermede değişimler oluşur. Mesela sindirim sisteminde mide ve bağırsaklarda hareketler yavaşlar, tükürük salgılaması durur. Heyecanlanan insanlarda hafifçe bir terleme olabilir. Kan akışı hızlanır. Karaciğer daha fazla kan şekeri üretir, şiddetli derecede korku olabilir, saçlarda renk değişimi gibi etkiler meydana gelebilir. Kaslarda titreme, ürperme, tüylerin diken diken olması gibi haller meydana gelir. Zihinsel görevlerde aynı fiziksel görevler gibi uyarılır veye çöküntüye girer. Zihin etkinliği artabildiği gibi felce uğrayabilir. Bazı durumlarda sadece düşüncede ağırlaşma ve durgunluk hissedilir. Görünüş itibari ile insanlar heyecanlandıkları zaman daha ilginç bir hal alırlar. İnsanlarda fazla heyecan hata yapmalarına neden olabilir. İnsanların davranışlarını kontrol etmesine engel olur. Heyecan derecesi hata yapmayı kolaylaştırır. Fazla heyecan bazı psikolojik sorunlara neden olabilir. Bunlar asansör ve yükseklik fobisi olabilir, sosyal fobi olabilir, panik atak olabilir, kekemelik gibi konuşma bozuklukları olabilir ve dikkat eksikliği gibi sorunlar olabilir.

Solunumu doğru bir şekilde yapmaktır. Bu kişideki kaygıyı azaltır. Heyecanı azaltmayı sağlayan diğer etken ise, gevşeme hareketleridir. Heyecanı meydana getiren durumların daha sık yaşanması insanın heyecanının miktarını azaltır. Ayrıca insanlar yaşama ne kadar olumlu bakarsa ve mutlu olmayı öğrenirse heyecanını azaltabilir. Kişinin yaşama gayesi olması hayata olumlu bakması gerekir. Spor yapmak, doğru solunum teknikleri kullanmak, gevşemeyi öğrenmek, temiz havada yaşamak, beslenmeye dikkat etmek heyecanı azaltmaya faydalı olur. Heyecanı kompleks haline getirmemek gerekir. Kalabalıkta sık sık yüzü kızaran kişiler, yüzüm kızaracak diye endişe ettikçe daha çok yüzü kızarır. Aslında hafif bir kızarıklık normaldir ve kişiye canlılık verir.